سندروم درد پاتلوفمورال (PFPS) اصطلاحی است که برای توصیف درد در قسمت جلوی زانو و اطراف استخوان کشکک زانو به کار می‌رود. این عارضه گاهی با عنوان زانوی دونده نیز نامیده می‌شود چرا که در میان افراد ورزشکار (خصوصاً زنان و جوانان) شایع می‌باشد ولی امکان دارد این عارضه در افراد غیر ورزشکار نیز ایجاد شود. درد و سفتی ناشی از سندروم درد پاتلوفمورال می‌تواند سبب دشواری در بالا رفتن از راه پله، خم کردن زانو و انجام دیگر فعالیت‌های روزمره شود.

عوامل مختلفی از جمله مشکلات مرتبط با راستای کشکک زانو و فعالیت‌های سنگین ورزشی در بروز سندروم درد پاتلوفمورال مؤثر هستند. علائم این عارضه معمولاً با استفاده از روش‌های غیر جراحی مانند تغییر در نحوه انجام فعالیت‌ها و برنامه ورزشی تسکین پیدا می‌کنند.زمانی که در اعصاب بافت‌های نرم و استخوان اطراف کشکک زانو، درد احساس شود سندروم درد پاتلوفمورال بروز می‌کند. این بافت‌های نرم شامل تاندون‌ها، چربی زیر کشکک و بافت سینوویال است که مفصل زانو را پوشش می‌دهد.در برخی از موارد امکان دارد در اثر سندرم درد پاتلوفمورال، عارضه‌ای به نام کندرومالاسی کشکک ایجاد شود. در اثر این عارضه، غضروف مفصلی در قسمت زیر استخوان کشکک نرم و تخریب می‌شود. در قسمت غضروف مفصلی هیچ عصبی وجود ندارد در نتیجه آسیب‌دیدگی غضروف به طور مستقیم باعث بروز درد نمی‌شود. البته این عارضه ممکن است سبب التهاب غشاء مفصلی و بروز درد در استخوان زیرین شود.

علت سندرم درد پاتلوفمورال:

• به کارگیری بیش از حد
• استفاده از فنون نادرست آموزشی- ورزشی یا تجهیزات
• تغییر در کفش یا سطح بازی

علائم سندرم درد پاتلوفمورال:

• بروز درد در اثر خم کردن مکرر زانو در زمان انجام ورزش و فعالیت‌هایی مانند بالا رفتن از راه پله، دویدن یا پریدن.
• درد در قسمت جلوی زانو پس از نشستن برای مدت طولانی با زانوهای خمیده مانند نشستن در صندلی سینما.
• درد مربوط به تغییر در میزان یا شدت فعالیت جسمانی و یا تغییر در محل انجام ورزش یا تجهیزات ورزشی.

• شنیده شدن صدا در زانو در زمان بالا رفتن از راه پله یا در زمان برخاستن پس از نشستن برای مدت طولانی

پیشگیری از سندروم درد پاتلوفمورال :

• پوشیدن کفش متناسب با فعالیت های بدنی خود
• گرم کردن کامل بدن قبل از فعالیت بدنی
• انجام تمرینات کششی و انعطاف پذیری چهار سر ران و همسترینگ در روال گرم کردن خود و انجام حرکات کششی بعد از فعالیت بدنی
• افزایش تدریجی آموزش
• کاهش هرگونه فعالیتی که در گذشته به زانویتان آسیب می زد
• حفظ وزن سالم بدن برای جلوگیری از وارد آمدن فشار بیش از حد به زانوها

درمان سندروم درد پاتلوفمورال با جراحی :

به ندرت امکان دارد جهت درمان سندروم درد پاتلوفمورال از جراحی استفاده شود. این روش تنها در موارد حاد که روش‌های دیگر تاثیری در بهبود عارضه نداشته باشند به کار برده می‌شود. روش‌های جراحی شامل:

• آرتروسکوپی: در طول آرتروسکوپی، جراح دوربین کوچکی به نام آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو می‌کند. این دوربین تصاویر مورد نظر را بر روی یک صفحه نمایش داده و جراح از تصاویر جهت به‌کارگیری ابزار مخصوص جراحی استفاده می‌کند.

• دبریدمان:در برخی از موارد، برداشتن غضروف مفصلی از سطح کشکک می‌تواند سبب تسکین درد شود.

• آزادسازی جانبی: در صورتی که تاندون رتیناکولوم به اندازه‌ای سفت باشد که کشکک را از شیار تروکلئار خارج کند، آزادسازی جانبی می‌تواند سبب شل شدن بافت شده و ناهمراستایی کشکک را رفع کند.

• انتقال توبرکل تیبیا: در برخی از موارد امکان دارد تنظیم راستای کشکک زانو توسط حرکت دادن تاندون کشکک در امتداد توبرکل تیبیا (برجستگی استخوانی بر روی درشت‌نی یا تیبیا) الزامی باشد. به این منظور به یک شکاف جراحی نیاز می‌باشد. پزشک به طور جزئی و یا به طور کامل توبرکل تیبیا را جدا می‌کند تا استخوان و تاندون به طرف بخش داخلی زانو جابه‌جا شوند. سپس قسمتی از استخوان با استفاده از پیچ دوباره به تیبیا متصل می‌شود. در بیشتر موارد، این روش سبب تنظیم راستای کشکک زانو در شیار تروکلئار می‌شود.